All Posts By

admin

Στρες στην εγκυμοσύνη

By | Uncategorized | No Comments

pregnant-1606038_960_720

Απαντήσεις σε μία σειρά ερωτημάτων για το τι είναι και πως επηρεάζει το άγχος τη ζωή της εγκύου, αλλά και πως μπορεί η ίδια να διαχειριστεί εποικοδομητικά το στρες που φυσιολογικά υπάρχει τους 9 αυτούς μήνες.

Τι είναι το άγχος;

Μιλώντας γενικά για το στρες, θα λέγαμε, ότι είναι μια φυσιολογική απάντηση του οργανισμού σε συνθήκες που βιώνονται σαν απειλητικές. Το άγχος, λοιπόν, είναι ο μηχανισμός μέσω του οποίου δραστηριοποιούμαστε εντονότερα απ’ ότι συνήθως σε καταστάσεις ηρεμίας. Παραδοσιακά ο άνθρωπος, όπως και τα ζώα, έπρεπε να παλέψει για την επιβίωσή του. Για το λόγο αυτό, το ίδιο το σώμα από κατάσταση ηρεμίας αλλάζει σε κατάσταση κινητοποίησης και εγρήγορσης, όταν οι συνθήκες το απαιτούν: η καρδιά χτυπάει πιο γρήγορα, η αναπνοή εντείνεται, ο μυϊκός τόνος αυξάνεται, κ.ά. Φανταστείτε ένα δρομέα, ο οποίος προκειμένου να αντεπεξέλθει, πιέζει το σώμα του να αποδώσει σε ταχύτερους ρυθμούς. Σήμερα βέβαια, δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε -τόσο συχνά τουλάχιστον- απαιτήσεις οι οποίες ζητούν να τρέξουμε γρήγορα ή να παλέψουμε. Εντούτοις, το σώμα μας μέσα στη διάρκεια των αιώνων δεν έχει αλλάξει παρά ελάχιστα, με αποτέλεσμα να συνεχίζει να δίνει μήνυμα κινητοποίησης, παρόλο που η κατάσταση -π.χ. το να είμαστε εγκλωβισμένοι στην κίνηση και να αγχωνόμαστε ότι θα αργήσουμε στη δουλειά μας- απαιτεί κάθε άλλο παρά μυϊκή δύναμη.

Είναι φυσιολογικό να έχω τόσο άγχος στην εγκυμοσύνη μου;

Το άγχος λοιπόν είναι η κινητοποίηση του σώματος, η οποία ξεκινά μετά από ανάλογη εντολή του εγκεφάλου. Όταν ερμηνεύσουμε μια κατάσταση ως απειλητική ή προκλητική, ενεργοποιούμε την αντίστοιχη απάντηση–στρες του οργανισμού. Στην περίπτωση της εγκυμοσύνης τώρα, θα λέγαμε ότι καλύπτονται όλα τα κριτήρια των στρεσογόνων καταστάσεων. Καθώς οι αλλαγές αρχίζουν να συμβαίνουν, η έγκυος αρχίζει να αντιλαμβάνεται και να συνειδητοποιεί, ότι το σώμα της έχει μια άλλη διάσταση: δημιουργεί και ανατρέφει μια καινούρια ζωή. Η ιδιαίτερη αυτή κατάσταση πλημμυρίζει την έγκυο αντιφατικά συναισθήματα: ενθουσιασμός, αγωνία, φόβος, ανυπομονησία, προσμονή. Τοποθετείται ξαφνικά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και αυτό την κάνει να νιώθει σημαντική, αλλά και ανήσυχη. Η κατάσταση είναι κάτι καινούριο και πρωτόγνωρο, το οποίο η έγκυος δεν ξέρει ακριβώς πως να χειριστεί, και παράλληλα εξαιρετικά σημαντικό για εκείνη αλλά και για πολλούς άλλους, όπως ο σύζυγος, οι γονείς της, κ.ά. Επιπλέον, η ορμονική αναστάτωση που συμβαίνει στο σώμα της εντείνει τα συναισθήματά της, με αποτέλεσμα να νιώθει -και σε μεγάλο βαθμό να ισχύει κιόλας-, ότι δυσκολεύεται να τα χειριστεί.

Πότε το άγχος μπορεί να δημιουργεί προβλήματα;

Το άγχος από μόνο του δεν είναι τόσο κακό: αντίθετα μας προστατεύει και μας βοηθά να αντεπεξέλθουμε αποτελεσματικά απέναντι στις προκλήσεις της ζωής. Το πρόβλημα συνήθως έρχεται είτε όταν ο μηχανισμός του άγχους υπερλειτουργεί, με αποτέλεσμα σωματική και ψυχική κόπωση, είτε όταν το άγχος εκλύεται σε καταστάσεις οι οποίες θεωρούνται επικίνδυνες, χωρίς πραγματικά να είναι. Πολλές φορές οι υπεραγχώδεις έγκυες επιλέγουν δύο οδούς, για να αντιμετωπίσουν το άγχος τους: είτε ανησυχούν υπερβολικά, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν αρκετές δραστηριότητες, να επισκέπτονται συνεχώς το γιατρό τους, να παρερμηνεύουν το παραμικρό σωματικό σύμπτωμα ως ανησυχητικό και επικίνδυνο, είτε το εντελώς αντίθετο: φέρονται σαν να μη συμβαίνει τίποτα, δε δίνουν την παραμικρή σημασία σαν να μην υπάρχει κανένας λόγος να αγχώνονται και όλα να είναι όπως πριν.

Στην πρώτη περίπτωση, η υπερβολική ενασχόληση διατηρεί την έγκυο σε μια συνθήκη συνεχούς άγχους, με αποτέλεσμα σωματική και ψυχική κόπωση, ενώ στη δεύτερη, η υπερβολική χαλαρότητα μπορεί να οδηγήσει την έγκυο στο να παραβλέψει συμπτώματα και μηνύματα που λαμβάνει από το σώμα της και να μη δείξει τη δέουσα προσοχή.

Τι μπορώ να κάνω για να αντιμετωπίσω το άγχος μου;

Ηρεμήστε! Σίγουρα το άγχος μπορεί να επιβαρύνει μια κατάσταση, η οποία όμως προϋπάρχει, κοινώς δε δημιουργεί από μόνο του τόσο σοβαρά προβλήματα. Μια απόδειξη γι’ αυτό είναι, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουμε βιώσει έντονο στρες αρκετές φορές στη ζωή μας και έχουμε επιβιώσει! Σκεφτείτε γυναίκες, οι οποίες ήταν έγκυες σε πολέμους, κατά τη διάρκεια τρομοκρατικών ενεργειών, θύματα βασανισμών, σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα: ελάχιστες από αυτές έχασαν τελικά το μωρό.

Χαλαρώστε με το δικό σας τρόπο. Σκεφτείτε δραστηριότητες που σας ευχαριστούν και προσπαθείστε να βρείτε χρόνο γι’ αυτές καθημερινά. Ένας καφές με μια φίλη, ένας περίπατος σε έναν ήσυχο δρόμο, μια βόλτα στα μαγαζιά, ένα τηλέφωνο σε ένα αγαπημένο πρόσωπο. Δημιουργείστε μια νοερή εικόνα ευτυχίας, στην οποία μπορείτε να καταφεύγετε όταν αισθάνεστε ότι το άγχος σας κατακλύζει.

Προσπαθήστε να μην αναζητάτε συνεχώς πληροφορίες για θέματα εγκυμοσύνης, κινδύνους, κ.ά. Έχει φανεί, ότι η υπερβολική ενημέρωση αυξάνει την ανησυχία και διατηρεί την έγκυο σε μια κατάσταση υπερεγρήγορσης, η οποία τελικά και κουράζει αλλά και δεν προσφέρει πραγματικά. Οι συμβουλές του γυναικολόγου σας είναι αρκετές.

Μην εγκλωβίζεστε στην εικόνα που βλέπετε στα μάτια των άλλων. Μπορεί όλοι να θεωρούν, ότι είστε εγκυμονούσα και τρισευτυχισμένη και να νιώθετε, ότι θα τους απογοητεύσετε, εάν πείτε ότι δεν είναι ακριβώς έτσι. Μιλήστε στους άλλους για το πως πραγματικά νιώθετε. Το να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας θα σας βοηθήσει να τα εκτονώσετε, αλλά και να ανοίξετε το δρόμο και στους δικούς σας να σας μιλήσουν και εκείνοι με τον ίδιο τρόπο. Μην ξεχνάτε, ότι μπορεί εσείς να εγκυμονείτε, αλλά υπάρχει και κάποιος άλλος -ο μέλλων μπαμπάς- ο οποίος είναι εκεί για να σας στηρίξει, αλλά και να μοιραστεί μαζί σας τα δικά του συναισθήματα, εάν εσείς τα ενθαρρύνετε.

Μην υποκύπτετε στη συναισθηματική λογική -“αυτό που νιώθω ισχύει”, π.χ. “αφού αισθάνομαι άγχος σε αυτή την εξέταση, σίγουρα κάτι άσχημο συμβαίνει στο μωρό μου” . Είστε έγκυος, δεν έχετε αποκτήσει ενόραση ή μαγικές ικανότητες, για να καταλαβαίνετε και να προβλέπετε το μέλλον.

Η σωματική άσκηση φαίνεται, ότι τονώνει όχι μόνο το σώμα αλλά και το πνεύμα. Εάν γυμναζόσασταν πριν μείνετε έγκυος, συζητήστε με το γιατρό σας να συνεχίσετε, εάν σας ευχαριστεί.

Πως μπορώ να ελέγξω τις αρνητικές μου σκέψεις;

Συχνά η έγκυος αυτο-εγκλωβίζεται σε δυσλειτουργικές σκέψεις του τύπου:

“Δεν θα έπρεπε να έχω τόσο άγχος, θα έπρεπε να είμαι ευτυχισμένη και χαρούμενη”

“Το άγχος μου θα βλάψει το μωρό μου”

“Αφού νιώθω τόσο άσχημα, δε μπορεί, κάτι κακό θα συμβαίνει”

“Εάν κάτι συμβεί στο μωρό, θα τους απογοητεύσω όλους”

“Και μετά; Θα είμαι καλή μητέρα;”

“Ποτέ πια δε θα είμαι ήρεμη και χαλαρή”

Μην αποφεύγετε τις αρνητικές σας αγχογόνες σκέψεις. Aντιμετωπίστε τις με λογικές ερωταποκρίσεις: αυτό που σκέφτομαι και με αγχώνει, ισχύει; Τι αποδείξεις έχω γι’ αυτό; Ποιo είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί εάν αυτό που φοβάμαι ισχύει; Μήπως ανησυχώ υπερβολικά; Τι θα έλεγα σε μια φίλη μου, εάν σκεφτόταν το ίδιο πράγμα; Πώς αλλιώς μπορώ να δω αυτό που με προβληματίζει;

Σκεφτείτε καταστάσεις, όπου παρόλο που ήσασταν πολύ αγχωμένη, καταφέρατε να χειριστείτε αποτελεσματικά. Είναι αυτό μια πραγματική απόδειξη, ότι τελικά τα καταφέρνετε καλύτερα απ’ ότι νιώθετε; Με αφετηρία πραγματικές εμπειρίες και όχι συναισθήματα, θα μπορέσετε να αντλήσετε την απαραίτητη δύναμη και αυξήσετε την αίσθηση αυτοαποτελεσματικότητάς σας.

Το σημαντικότερο: το ζητούμενο δεν είναι να μην έχετε άγχος. Είναι εξάλλου, αδύνατο, καθώς, όπως ήδη αναφέρθηκε, οι ορμόνες που κατακλύζουν τον οργανισμό σας είναι και κυρίως υπεύθυνες για την ένταση των συναισθημάτων σας. Άλλωστε, το άγχος από μόνο του δε σας βλάπτει, αντίθετα μπορεί να λειτουργήσει σαν σύμμαχος και βοηθός. Είναι μια σημαντική λειτουργία, η οποία μας βοηθά να δείξουμε τη δέουσα προσοχή σε μια όμορφη, αλλά και ευαίσθητη περίοδο της ζωής μας. Σκεφτείτε, ότι καθώς ο καιρός περνά, εξοικειώνεστε σταδιακά με την κατάσταση της εγκυμοσύνης: ο στόχος είναι ένα βήμα τη φορά, με ψυχραιμία αλλά και ρεαλισμό και -τελικά – αποδοχή του αγχωμένου εαυτού σας.

Ιωάννας Αποστολούλου

MSc – PhD, Ψυχολόγος, Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία

Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ενσυναίσθηση

By | Uncategorized | No Comments

Πηγή: https://vimeo.com/81798936?fbclid=IwAR0sW9PvGV1al1xzB_79k3AdBGFzj8QcAp2eCwgfvugY1ZelP8p-VDUY-eY

Πρόταση της συνεργάτιδος του Συμβουλευτικού Κέντρου:

Ευτυχία Ψύλλου

Ψυχολόγος

Ειδίκευση στη Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική θεραπεία 

Ειδικευόμενη στη Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεία των Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής

«Είμαι ο Ιαν» – Το βίντεο που διδάσκει στα παιδιά την ενσυναίσθηση

By | Uncategorized | No Comments

Ένα παιδί με κινητικά προβλήματα έχει λαχτάρα να αποκτήσει φίλους …

Ως ενσυναίσθηση περιγράφεται η ικανότητά μας να μοιραζόμαστε και να νιώθουμε έντονα τα συναισθήματα του άλλου.

Η ικανότητα αυτή σε έναν βαθμό είναι έμφυτη. Στο μεγαλύτερο κομμάτι της, όμως, είναι επίκτητη και διδάσκεται με τα χρόνια. Λέγεται, μάλιστα, ότι σε λίγα χρόνια θα είναι ένα από τα απαραίτητα προσόντα για την ανάληψη μιας εργασίας και την πρόσληψη σε μια επαγγελματική θέση.

Πώς μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά μας την ενσυναίσθηση; Εκτός από το να γίνουμε παράδειγμα με τη συμπεριφορά μας, μπορούμε μέσω βιβλίων, παραμυθιών και ταινιών να τους δώσουμε να καταλάβουν τα σημαίνει «νοιάζομαι και σέβομαι τα συναισθήματα του άλλου».

Ένα τέτοιο video είναι και το «Είμαι ο Ίαν», το οποίο περιγράφει την προσπάθεια και την λαχτάρα ενός μικρού παιδιού με κινητικά προβλήματα να αποκτήσει φίλους. Ο Ίαν γεννήθηκε με εγκεφαλική παράλυση και δεν μπορεί να κουνήσει τα πόδια του, ενώ δεν χρησιμοποιεί καλά και τα χέρια του. Καθημερινά περνά από την παιδική χαρά και χαζεύει τα άλλα παιδιά που παίζουν εκεί. Θέλει να παίξει μαζί τους, αλλά δεν μπορεί. Ένα συρματόπλεγμα τον χωρίζει από το παιχνίδι με τα υπόλοιπα παιδιά.

Αναστασία Στάμου,

MSc in Child Psychology

Ειδίκευση στη Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική θεραπεία 

Πηγή video: https://www.youtube.com/watch?v=ecctx69wJO4

 

 

Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Οι σκέψεις που μας «βασανίζουν»

By | Uncategorized | No Comments

fear-4202417__340

Έχει τύχει να δούμε μια μαύρη γάτα και να στρέψουμε το βλέμμα μας αλλού γιατί το θεωρούμε κακή τύχη ή να χτυπάμε ξύλο για να μην συμβεί κάτι κακό ή ακόμα και να αναρωτιόμαστε αν κλείσαμε το μάτι της κουζίνας ή αν κλειδώσαμε το σπίτι. Πώς ξεχωρίζουμε πότε κάποιος όμως έχει ψυχαναγκαστική διαταραχή;

Έχει να κάνει με την ποιότητα και συχνότητα συγκεκριμένων σκέψεων και συμπεριφορών όπως και με το βαθμό που επηρεάζεται η ποιότητα της ζωής.

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή εμφανίζει επικράτηση της τάξεως του 2.5 % είναι ισοδύναμα κοινή και στα δυο φύλλα και υπάρχει επιδείνωση των συμπτωμάτων κάτω από έντονο στρές.

Ποια είναι τα πιο κοινά χαρακτηριστικά;

Άτομα με ψυχαναγκαστική διαταραχή συχνά εμφανίζουν επαναλαμβανόμενες, επίμονες και αγχωτικές σκέψεις , παρορμήσεις και εικόνες (ιδεοληψίες) όπου ενώ αναγνωρίζονται ως ξένες και παράλογες ως προς τον εαυτό , υπάρχει μεγάλη δυσκολία ως προς την εξουδετέρωσή τους. Επίσης ένα συνηθισμένο χαρακτηριστικό είναι οτι βιώνουν τη σκέψη σαν πράξη, πράγμα το οποίο τους δημιουργεί πολύ έντονο άγχος δυσχεραίνοντας την κατάσταση. Οι πιο συνηθισμένες τακτικές που ακολουθεί κάποιος στη προσπάθεια να βάλει ένα “τέλος” είναι οι εξής:

Η αποφυγή, όπου το άτομο προσπαθεί να αγνοεί αυτές τις αγχωτικές σκέψεις χωρίς κανένα όμως  ιδιαίτερο αποτέλεσμα, ο καταναγκασμός, όπου το άτομο αισθάνεται ότι ΠΡΕΠΕΙ να κάνει κάτι με πολύ συγκεκριμένο τρόπο , η επιβεβαίωση, όπου χρειάζεται να κάνει κάτι πολλές φορές ώστε να «επιβεβαιωθεί» ότι το έκανε σωστά ή να ρωτάει κάποιον άνθρωπο εμπιστοσύνης για το αν έκανε κάτι σωστά μέχρι να «σιγουρευτεί» και οι τελετουργίες, όπου το άτομο αισθάνεται οτι εξουδετερώνει αυτές τις σκέψεις με κάποια άλλη σκέψη ή πράξη η οποία μπορεί να γίνεται σχεδόν εμμονική. Η αλήθεια όμως είναι οτι αυτές οι τεχνικές εξουδετέρωσης ενώ αρχικά προσφέρουν μια προσωρινή ανακούφιση, στην ουσία συντηρούν το πρόβλημα δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο και επηρεάζοντας αρνητικά την καθημερινότητα του ατόμου.

Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να φοβάται μη τυχόν δηλητηριάσει με το φαγητό την οικογένειά του (ιδεοληψία), βιώνει έντονο άγχος και έτσι αποφασίζει να μη μαγειρέψει καθόλου (αποφυγή).

Πιο συχνά παραδείγματα καταναγκασμών σχετίζονται με το πλύσιμο, όπου τα άτομα φοβούνται τη μόλυνση και η συμπεριφορά τους αποσκοπεί στη διατήρηση της καθαριότητας ή την αποκατάστασή της. Τον έλεγχο, όπου τα άτομα φοβούνται μια επικείμενη καταστροφή όπως το να έχουν αφήσει τη πόρτα ξεκλείδωτη και καταφεύγουν σε επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά ελέγχου. Την ταξινόμηση, όπου τα άτομα υιοθετούν μια συμπεριφορά που προέρχεται από την ανάγκη τους να διευθετήσουν τα αντικείμενα μεταξύ τους με γνώμονα κάποιους δικούς τους αποκλειστικά κανόνες και «πρέπει».Την επανάληψη, όπου τα άτομα για προληπτικούς κυρίως λόγους νιώθουν την επιτακτική ανάγκη τέλεσης μιας συγκεκριμένης πράξης όπως να μετρήσουν από μέσα τους μέχρι ένα συγκεκριμένο αριθμό ή να πουν μια προσευχή.

Πιο συχνά παραδείγματα ιδεοληψιών από την άλλη είναι η τελειομανία, ότι δηλαδή πρέπει να τα κάνω όλα τέλεια, «ή τέλεια ή τίποτα», η καταστροφολογία με την έννοια οτι κάτι κακό θα συμβεί, οι σεξουαλικές ιδεοληψίες όπως απαγορευμένες σκέψεις σεξουαλικού περιεχομένου και οι θρησκευτικές, φόβος του ατόμου ότι θα κάνει κάτι κακό και θα τον τιμωρήσει ο θεός.

Πώς μπορώ να βοηθηθώ;

Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία είναι μια από τις πιο ενδεδειγμένες ψυχοθεραπευτικές μεθόδους για την αντιμετώπιση της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής. Μέσω της γνωσιακής συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας το άτομο καταφέρνει να μειώσει τους καταναγκασμούς και τις ιδεοληψίες διατηρώντας μια καλύτερη ποιότητα ζωής, μαθαίνοντας μέσα από εξειδικευμένες τεχνικές να αναγνωρίζει τη ψυχαναγκαστική του σκέψη και να διαχειρίζεται το εκάστοτε πρόβλημά, τη στιγμή που ατό προκύπτει. Επίσης μαθαίνει να διαχειρίζεται το άγχος του με πιο λειτουργικούς για τον ίδιο τρόπους χωρίς να χρειαστεί να εκτελέσει κάποια καταναγκαστική συμπεριφορά. Υπάρχουν ωστόσω φορές που το άτομο μπορεί να χρειαστεί παράλληλα και κάποια θεραπευτική αγωγή, εξαρτάται από τη περίπτωση.

Ουρανία Ζερικιώτη, ΜSc

Ψυχολόγος της Υγείας

Ειδίκευση στη ΓνωσιακήΣυμπεριφοριστική Θεραπεία

 

Μια εξαιρετική πρόταση για τα άτομα που πάσχουν από Κατάθλιψη

By | Uncategorized | No Comments

Και το αντίστοιχο βιβλίο:

https://www.dioptra.gr/vivlio/psychology/eixa-ena-mauro-skulo-to-onoma-tou-itan-katathlipsi/

Πηγές:

1. https://www.youtube.com/watch?v=zvNuJnh3Yxg&feature=youtu.be

2. www.dioptra.gr

Πρόταση της συνεργάτιδας του Συμβουλευτικού Κέντρου:

Αναστασίας Λεμονή

Ψυχολόγος, MSc Αντιμετώπιση του Πόνου

Ειδίκευση στη ΓνωσιακήΣυμπεριφοριστική θεραπεία

Iκιγκάι: Τα μυστικά της Ιαπωνίας για μια μακρά και ευτυχισμένη ζωή, των Έκτορ Γκαρσία & Φρανσέσκ Μιράλλιες

By | Uncategorized | No Comments

IKIGAI COVER

Στην Ιαπωνία πιστεύουν πως ο κάθε άνθρωπος έχει κι από ένα ικιγκάι, αυτό που κάποιος Γάλλος φιλόσοφος θα μετέφραζε ως raison d’ etre (λόγο ύπαρξης).
Η διαδρομή για την αναζήτηση του και η ανακάλυψη τελικά ενός νοήματος για την ύπαρξη μας, είναι το μυστικό για μια μακρά, ποιοτική και ευτυχισμένη ζωή.
Οι συγγραφείς του βιβλίου αποφάσισαν να παρατηρήσουν επιτόπου τα μυστικά της ζωής των Ιαπώνων και έτσι πέρασαν ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στο Ογκίμι της Οκινάουα, στο “χωριό των αιωνόβιων”, όπως αποκαλείται. Το μέρος με τον υψηλότερο δείκτη αιωνόβιων στον κόσμο, όπου οι κάτοικοι του πιστεύουν πως το Ικιγκάι είναι ο λόγος για τον οποίο ξυπνάμε το πρωί. Ορισμένοι από εμάς έχουμε ήδη βρει το ικιγκάι μας με πλήρη συνείδηση αυτού, λένε, κι άλλοι το κουβαλάμε μέσα μας, αλλά ακόμα το ψάχνουμε.

Το βιβλίο που έχει γίνει διεθνές μπέστ σελερ, παρουσιάζει στην αρχή τους κοινούς παράγοντες στον τρόπο ζωής των κατοίκων στις 5 περιοχές του πλανήτη, στις οποίες υπάρχουν πολλά άτομα με μεγάλη μακροβιότητα. Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτές τις περιοχές Γαλάζιες Ζώνες και είναι οι:
• Οκινάουα, Ιαπωνία.
• Σαρδηνία, Ιταλία
• Λόμα Λίντα, Καλιφόρνια
• Χερσόνησος Νικόγια, Κόστα Ρίκα
• Και η δική μας Ικαρία

Κατά τους επιστήμονες που μελέτησαν τις ζωές των κατοίκων στις περιοχές αυτές για χρόνια, όπως ο Dan Buettner στο βιβλίο του “The Blue Zones”, τα κλειδιά για μακροζωία είναι η διατροφή, η άσκηση, ένας σκοπός ζωής (ένα ικιγκάι δηλαδή) και οι καλοί κοινωνικοί δεσμοί. Το να έχει κανείς φίλους και αρμονικές σχέσεις μέσα στην οικογένεια.
Στη διαδρομή για την αναζήτηση του Ικιγκάι, παρουσιάζονται μαρτυρίες ανθρώπων από την Οκινάουα, κάποιοι από τους οποίους έχουν φτάσει τα 116 και τα 122 χρόνια.
Ιδιαίτερo ενδιαφέρον έχει το ότι οι μαρτυρίες των αιωνόβιων κατοίκων της Οκινάουα ταυτίζονται και αναδεικνύουν βασικές σύγχρονες έννοιες της θετικής ψυχολογίας, όπως η θετική σκέψη, τα θετικά συναισθήματα, αλλά και η ψυχική ανθεκτικότητα και η ψυχολογική ροή.

Ακολούθησε το ικιγκάι σου, προσκαλούν οι συγγραφείς. Μέσα σου υπάρχει ένα πάθος, ένα μοναδικό ταλέντο που δίνει νόημα στις μέρες σου και σε ωθεί να δίνεις τον καλύτερο εαυτό σου ως το τέλος. Αν δεν το έχεις βρει ακόμα, όπως έλεγε ο αυστριακός ψυχίατρος και νευρολόγος Βίκτωρ Φράνκλ, που βρήκε το προσωπικό του ικιγκάι, η επόμενη αποστολή σου θα είναι να το βρεις. Και τότε πρέπει να το ακολουθείς και να το τρέφεις καθημερινά, για να δίνει νόημα στην ύπαρξη σου.”

Άρθρο: Ελίνα Παυλάκη
Σύμβουλος επικοινωνίας , Personal & Executive coach , Μέλος του ICF

Βιβλίο: Εκδόσεις Πατάκη

Αϋπνία: Αίτια και Επιπτώσεις στην Υγεία

By | Uncategorized | No Comments

insomnia

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του ύπνου, οι διαταραχές ύπνου χωρίζονται σε τέσσερις κύριες κατηγορίες:

  1. Δυσυπνίες,
  2. Παραϋπνίες,
  3. Διαταραχές ύπνου που συνδέονται με ψυχιατρικές, νευρολογικές ή άλλες ιατρικές νόσους,
  4. Άλλες διαταραχές ύπνου

Στην κατηγορία των δυσυπνιών περιλαμβάνεται και η αϋπνία. Ως αυπνία ορίζεται η κατάσταση ανεπαρκούς ποσότητας και/ή ποιότητας του ύπνου, η οποία επιμένει για σημαντικό χρονικό διάστημα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν καθυστερημένη επέλευση (δυσκολία κατά την έναρξη του ύπνου) ή/και δυσκολία στην συντήρηση του ύπνου (δυσκολία να παραμείνει κανείς σε κατάσταση ύπνου) ή τέλος πρώιμη αφύπνιση. Η αϋπνία διακρίνεται σε:

  1. Πρωτοπαθής αϋπνία: Αϋπνία που δεν οφείλεται σε καμία σωματική ή ψυχική νόσο. Στην δέκατη αναθεώρηση της Διεθνούς Ταξινόμησης Νόσων (ICD-10) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η μη οργανική αϋπνία περιγράφεται ως “μία κατάσταση μη ικανοποιητικής ποσότητας και/ή ποιότητας ύπνου. Υπάρχουν άτομα που υποφέρουν έντονα από την κακή ποιότητα ύπνου τους, ενώ η ποσότητα ύπνου κρίνεται υποκειμενικά και/ή αντικειμενικά ότι βρίσκεται στα φυσιολογικά όρια”. Βασικά στοιχεία είναι η ύπαρξη αϋπνίας σε συνδυασμό με την μειωμένη λειτουργικότητα κατά την διάρκεια της ημέρας και η υποκειμενική αίσθηση του ατόμου ότι δεν του επαρκεί ο ύπνος. Αυτή η περίπτωση αϋπνίας συσχετίζεται με μαθημένες συμπεριφορές και τρόπους σκέψης που δυσκολεύουν τον ύπνο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αγωνιώδης προσπάθεια κάποιου να κοιμηθεί, κάτι το οποίο γεννά άγχος και αυξημένη σωματική ένταση τα οποία οδηγούν σε αϋπνία, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο. Η έναρξη της διαταραχής τοποθετείται συνήθως κατά την δεύτερη με τρίτη δεκαετία της ζωής του ατόμου.
  2. Δευτεροπαθής αϋπνία: Όταν η αϋπνία οφείλεται σε προϋπάρχουσα σωματική ή ψυχική νόσο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα σωματικών νόσων που σχετίζονται με την εμφάνιση αϋπνίας είναι: Καρδιαγγειακά νοσήματα, νοσήματα του αναπνευστικού, νοσήματα του γαστρεντερικού, νευρολογικές νόσοι, νοσήματα του ουροποιητικού καθώς και άλλες καταστάσεις (πόνοι, αρθρίτιδες, κακοήθειες, εγκυμοσύνη, κτλ.). Αυτές οι καταστάσεις περιλαμβάνουν τις εξής: ναρκοληψία, διαταραχή του ύπνου που σχετίζεται με την αναπνοή, διαταραχή του ύπνου που σχετίζεται με τον κιρκάδιο ρυθμό, διαταραχές της κίνησης, ή παραϋπνία; διαταραχή του ύπνου που σχετίζεται με μία ψυχική διαταραχή όπως η μείζων καταθλιπτική διαταραχή, η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, διαταραχή του ύπνου που σχετίζεται με τις έμμεσες φυσιολογικές δράσεις μιας ουσίας όπως είναι η καφεΐνη, συνταγογραφούμενα φάρμακα ή άλλα φάρμακα.

Ενώ η ποσότητα ύπνου (διάρκεια ύπνου, λανθάνων ύπνος, αριθμός αφυπνίσεων) μπορεί να μετρηθεί με αξιοπιστία σε ένα εργαστήριο ύπνου, η μέτρηση της “ποιότητας ύπνου” γίνετε με κατάλληλα σχεδιασμένες κλίμακες και ερωτηματολόγια.

Η έλλειψη επαρκούς ύπνου δυσχεραίνει την συγκέντρωση, την διαχείριση των συναισθημάτων, ενώ προκαλεί έκπτωση των νοητικών λειτουργιών και αύξηση της ευερεθιστότητας. Γενικότερα οι διαταραχές ύπνου σχετίζονται με σωματικά προβλήματα όπως χρόνιος πόνος, διαβήτης, καρδιαγγειακές, πνευμονολογικές, γαστρεντερικές, ουρολογικές και νευρολογικές παθήσεις. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η αϋπνία, φαίνεται να παίζει έναν διαμεσολαβητικό ρόλο ή ακόμη και να επιταχύνει την ανάπτυξη Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες.

Για την μη-φαρμακευτική θεραπεία της αϋπνίας, η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του ύπνου προτείνει την Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία ως την πλέον αποτελεσματική. Επίσης, η υιοθέτηση κανόνων υγιεινής ύπνου μπορεί να βοηθήσουν το άτομο. Τέτοιοι κανόνες είναι η μη λήψη καφεϊνούχων ροφημάτων πριν τον ύπνο, η τήρηση συγκεκριμένης ώρας κατάκλισης και αφύπνισης, η μείωση θορύβων και πηγών φωτός στον χώρο ύπνου, η αποφυγή σύντομων ύπνων κατά την διάρκεια της ημέρας, η αποφυγή έντονης σωματικής άσκησης πριν τον ύπνο, κ.α.

Πηγές:

Παπαρηγόπουλος, Θ. Ψάρρος, Κ. Δικαίος, Δ. (2013) «Διαταραχές Ύπνου», στο Παπαδημητρίου, Γ. Λιάππας, Ι. Λύκουρας, Ε. «Σύγχρονη Ψυχιατρική», Αθήνα, Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις.

American Academy of Sleep Medicine (2005), “The International Classification of Sleep Disorders, Revised. Diagnostic and Coding Manual”, Chicago

Dikeos, D. Georgantopoulos, G., (2011), Medical comorbity of sleep disorders, Curr Opin Psychiatry. 2011 Jul;24(4):346-54.

Morgenthaler T, Kramer M, Alessi C, et al. (2006) Practice parameters for the Psychological and Behavioral Treatment of Insomnia: an Update. An American Academy of Sleep Medicine Report. Sleep. 2006;29(11):1415-9.

Psarros, C.,  Theleritis, C.,  Kokras N.,  Lyrakos D.,  Koborozos A.,   Kakabakou O.,  Tzanoulinos G., Katsiki P.,  Bergiannaki J.D., (2017), Personality characteristics and individual factors associated with PTSD in firefighters one month after extended wildfires. Nord J Psychiatry. 2018 Jan;72(1):17-23

http://psi-gr.tripod.com/sleep_insomnia.pdf

Ανδρουτσάκος Ιωάννης

Ψυχολόγος, MSc

Ειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία & την Συστημική – Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία

Πως να μιλάτε στα παιδιά ώστε να σας ακούν και πως να τα ακούτε ώστε να σας μιλούν

By | Uncategorized | No Comments

levaki 4o

(Το παρόν άρθρο είναι βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο των Αντέλ Φέιμπερ & Ιλέιν Μάζλις
Εκδόσεις Πατάκη, 2018)

Οι σχέσεις των γονιών με τα παιδιά τους αποτελεί και θα αποτελεί ένα επίμαχο θέμα συζήτησης και προβληματισμού τόσο ανάμεσα στους ίδιους τους γονείς όσο και στον ευρύτερο επιστημονικό κόσμο. Ειδικοί από τον χώρο της εκπαίδευσης και της ψυχολογίας έχουν εκφράσει κατά καιρούς το ενδιαφέρον τους για την άμβλυνση των διαφορών που σημειώνονται ανάμεσα σε γονείς και παιδιά προσπαθώντας να ρίξουν φως στις σχέσεις των ‘δύο αυτών κόσμων’ ώστε να αναζητηθούν νέοι, και περισσότερο λειτουργικοί, δίαυλοι επικοινωνίας.
Οι συγγραφείς του βιβλίου «Πώς να μιλάτε στα παιδιά ώστε να σας ακούν και πώς να τα ακούτε ώστε να σας μιλούν» αφουγκραζόμενοι τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς γονέων αλλά και εκπαιδευτικών επιχειρούν να μεταλαμπαδεύσουν έναν εναλλακτικό τρόπο επικοινωνίας μεταξύ γονέων και παιδιών, χαράσσοντας έτσι νέα μονοπάτια για την ανάπτυξη και καλλιέργεια δεξιοτήτων.
Οι μέθοδοι επικοινωνίας που παρουσιάζονται προκύπτουν μέσα από εικονογραφημένους διαλόγους κάνοντας έτσι λιγότερο επώδυνη και κοπιαστική την ενασχόληση των γονιών με το συγκεκριμένο βιβλίο. Μια εικόνα χίλιες λέξεις, εξάλλου! Καθώς ο γονιός περιπλανιέται στις σελίδες του ανακαλύπτει νέους τρόπους για την επίλυση των προβλημάτων που αναφύονται είτε λόγω της σκληρής καθημερινότητας είτε λόγω της σχέσης γονιού-παιδιού που ‘εκ φύσεως’ εμπεριέχει διαφορές. Η μεγάλη χρησιμότητα του βιβλίου έγκειται στο ότι είναι γραμμένο με απλό και κατανοητό τρόπο, με παραδειγματικούς διαλόγους και εικόνες μέσω των οποίων ο γονιός μπορεί να αναγνωρίσει δικές του συνήθειες και τρόπους σκέψης. Το αντιπαράδειγμα μιας κατάστασης ανάμεσα στον γονιό και το παιδί είναι επίσης ένα πολύ βοηθητικό εργαλείο που σκοπό έχει να εγχαράξει στον γονιό έναν διαφορετικό, και μάλλον περισσότερο αποτελεσματικό, τρόπο επικοινωνίας. Στο τέλος των κεφαλαίων υπάρχουν προτεινόμενες εργασίες τις οποίες ο ενδιαφερόμενος γονιός μπορεί να εφαρμόσει, αφού όμως πρώτα ενσταλάξει μέσα του η γνώση και του γίνει τόσο οικεία που να μπορεί να πάρει σάρκα και οστά ως φυσική απόρροια της προσωπικότητάς του.
Διαχείριση συναισθημάτων, καλλιέργεια συνεργασίας, εναλλακτικές επιλογές αντί για τιμωρία, ενθάρρυνση της αυτονομίας, έπαινος είναι κάποια από τα καίρια θέματα που αναπτύσσονται διεξοδικά στο παρόν βιβλίο. Τέλος, οι αυτοαποκαλύψεις των συγγραφέων ασκούν καταλυτική επίδραση στην αντιμετώπιση καταστάσεων, μιας και η σκέψη ότι τα πάντα μπορούν να συμβούν και στις καλύτερες οικογένειες, είναι αρκετά αγχολυτική και παρήγορη!

Κατερίνα Λεβάκη

Ψυχολόγος

Ειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία

Διδάκτωρ Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης

Καταπιεσμένα συναισθήματα και ο φόβος της βίωσης των συναισθημάτων

By | Uncategorized | No Comments

smiley-1876329_960_720

Οι άνθρωποι συχνά δυσκολευόμαστε να μιλάμε για συναισθήματα.

Οι περισσότεροι ως παιδιά, είχαμε καλή πρόσβαση στα συναισθήματά μας. Στην πορεία της ζωής μάθαμε από τους ενήλικες /την κοινωνία ότι δεν «επιτρέπεται» ή ότι δεν είναι καλό να εκφράζουμε πάντα τα συναισθήματά μας. Χάσαμε δηλαδή με την πάροδο των χρόνων τον αυθορμητισμό που είχαμε ως παιδιά στην έκφρασή τους.

’Ετσι σήμερα, ως ενήλικες, έχουμε την τάση να απωθούμε τα δυσάρεστα συναισθήματα (όπως είναι ο φόβος, η θλίψη, ο θυμός,η ενοχή, η ντροπή κ.α.) Κι αυτό εν μέρει γιατί φοβόμαστε ότι θα θεωρηθούμε αδύναμοι, υστερικοί, υπερβολικοί κτλ. Ή μπορεί να φοβόμαστε ότι θα καταρρεύσουμε και ότι δε θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας. Σε κάποιους ανθρώπους οι φόβοι αυτοί είναι τόσο έντονοι και η αποφυγή των δυσάρεστων συναισθημάτων τόσο συχνή,ώστε αυτό καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την προσωπικότητά τους ( με πολλές αρνητικές συνέπειες στην υγεία , στις σχέσεις και στη ζωή γενικότερα).

Κι αυτό γιατί τα συναισθήματα δεν εξαφανίζονται έτσι απλά και η απώθησή τους κοστίζει πολλή ενέργεια. Είναι σαν να σπρώχνουμε μια μπάλα προς τα κάτω μέσα στο νερό. Η μπάλα έχει την τάση να ανεβαίνει συνεχώς προς την επιφάνεια.

Αυτή την ενέργεια τελικά τη στερούμαστε από άλλους τομείς της ζωής μας και έτσι δεν ευχαριστιόμαστε τη ζωή μας στο έπακρο. Επίσης μακροπρόθεσμα τα καταπιεσμένα συναισθήματα επηρεάζουν αρνητικά την υγεία μας. Το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενεί και γινόμαστε ευάλωτοι σε ιούς και ασθένειες.

Ακόμα και αν μας είναι δύσκολο, η μοναδική λύση βρίσκεται στη βίωση των συναισθημάτων. Η ενέργεια που καταναλώνεται διαφορετικά στην απώθηση ενός συναισθήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επεξεργασία του συναισθήματος. Έτσι απελευθερώνεται ενέργεια η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλους τομείς της ζωής μας. Αυτό έχει σαν συνέπεια ότι τα θετικά συναισθήματα αποκτούν περισσότερο χώρο. Αν αποδεχτούμε ότι τα δύσκολα συναισθήματα ανήκουν στη ζωή, τότε μπορούμε να χαρούμε περισσότερο και τα θετικά συναισθήματα.

Όποιος αισθάνεται ότι έχει δυσκολία σε αυτό τον τομέα και βλέπει την υγεία του να επηρεάζεται αρνητικά από αυτό, δε θα πρέπει να διστάσει να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να μας βοηθήσει σημαντικά να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με τα συναισθήματά μας και να μάθουμε να τα διαχειριζόμαστε καλύτερα βελτιώνοντας την υγεία μας και αποκτώντας καλύτερη ποιότητα ζωής.

Γεωργία Μαριακάκη, ΜSc

Κλινική Ψυχολόγος

Ειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία