Η εμφάνιση του κορονοϊού και η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι φυσιολογικό να δημιουργεί ανησυχία και αβεβαιότητα. Παρακάτω, δίδονται πρακτικές συμβουλές με τις οποίες μπορείτε να μειώσετε το άγχος που προκαλείται λόγω του κορονοϊού:
- Ενημέρωση σχετικά με τον ιό.
- Βρείτε αξιόπιστες πηγές και ενημερωθείτε μόνο από αυτές. Επιλέξτε 1-2 πηγές ενημέρωσης οι οποίες παρουσιάζουν επίσημα στοιχεία και πληροφορίες βασισμένες σε επιστημονικές έρευνες από εξειδικευμένους επιστήμονες.
- Μειώστε την συχνότητα της ενημέρωσής σας. Δεν χρειάζεται να ενημερώνεστε συνέχεια για νέες εξελίξεις.
- Μειώστε τον χρόνο που διαθέτετε σε θέματα σχετικά με τον ιό στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Οι πληροφορίες και τα σχόλια που σχετίζονται με τον ιό και λαμβάνονται από σελίδες κοινωνικής δικτύωσης είναι πιθανό να αυξήσουν το άγχος.
- Σκεφθείτε ποιος ακριβώς είναι ο φόβος σας και ποιες είναι αντικειμενικά οι πιθανότητες να πραγματοποιηθεί εάν έχετε λάβει όλα τα προβλεπόμενα μέτρα.
- Αναζητήστε υποστήριξη. Μοιραστείτε τους φόβους και τα συναισθήματά σας με τους φίλους και τους συγγενείς σας. Μιλήστε για όσα νιώθετε, αλλά επιλέξτε τους ανθρώπους με τους οποίους θα το κάνετε. Μην μοιράζεστε το άγχος σας όταν αυτό είναι σε υψηλά επίπεδα με ανθρώπους που έχουν τα ίδια επίπεδα άγχους με εσάς εκείνη την στιγμή. Υπάρχει η πιθανότητα να γίνουν τα πράγματα χειρότερα και για τους δύο σας.
- Τηρείστε τα μέτρα προστασίας από τον ιό.
- Δώστε σημασία στις βασικές σας ανάγκες.
- Κοιμηθείτε αρκετά
- Τραφείτε υγιεινά
- Διατηρείστε ένα επίπεδο φυσικής άσκησης.
- Επικοινωνήστε με φίλους και γνωστούς.
- Μην επικρίνετε τον εαυτό σας εάν νιώθετε έντονη ανησυχία. Είναι φυσιολογικό.
- Μην κάνετε χρήση αλκοόλ, καπνού ή άλλων ουσιών για την μείωση του άγχους.
- Χρησιμοποιήστε στρατηγικές που σας έχουν βοηθήσει στο παρελθόν σε δύσκολες καταστάσεις οι οποίες σου προκάλεσαν έντονη ανησυχία και άγχος.
- Προσπαθήστε να ασχοληθείτε με δραστηριότητες που σας προκαλούν ευχαρίστηση.
- Χρησιμοποιήστε τεχνικές χαλάρωσης (νευρομυϊκή χαλάρωση, διαφραγματική αναπνοή)
- Εάν νιώθετε ότι δεν αντέχετε άλλο, επικοινωνήστε με κάποιον ειδικό επιστήμονα.
- Λαμβάνετε συμβουλές μόνο από ειδικούς επιστήμονες.
- Μην ξεχνάτε ότι κάτι που είναι αποτελεσματικό για κάποιο άλλο άτομο, μπορεί να μην είναι για εσάς.
ΠΩΣ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΤΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ COVID-19
Τα παιδιά και οι έφηβοι μπορεί να έχουν διάφορες αντιδράσεις σε καταστάσεις κρίσης. Οι αντιδράσεις αυτές ποικίλουν από ανάπτυξη υπερβολικού άγχους και προσκόλληση στους γονείς μέχρι προβλήματα στον ύπνο και ευερεθιστότητα. Οι γονείς, οι οποίοι έχουν και οι ίδιοι ανησυχία σχετικά με τον ιό, δυσκολεύονται να βρουν τρόπο να διαχειριστούν τις αντιδράσεις των παιδιών και να τα ενημερώσουν σωστά για την απειλή. Ακολουθούν συμβουλές προς τους γονείς σχετικά με το πώς να μιλήσουν στα παιδιά τους για τον κορονοϊό.
- Να θυμάστε ότι οι αντιδράσεις μπορεί να είναι πολύ διαφορετικές από παιδί σε παιδί ανάλογα με την ηλικία και τον χαρακτήρα του κάθε παιδιού. Είναι πολύ φυσιολογικό τα παιδιά να νιώθουν αβεβαιότητα και ανησυχία αλλά να μην ξέρουν πώς να την εκφράσουν.
- Βρέφη έως 2 ετών: Πιθανώς να κλαίνε περισσότερο και να χρειάζονται περισσότερο χρόνο στην αγκαλιά. Τα βρέφη δεν κατανοούν την απειλή από τον ιό, αλλά επηρεάζονται από τα συναισθήματα των γονέων τους.
- Παιδιά από 3 έως 6 ετών: Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι πιθανό παρουσιάσουν συμπεριφορές από προηγούμενο εξελικτικό στάδιο, όπως για παράδειγμα ενύπνια ενούρηση, άγχος αποχωρισμού από τον γονέα, κτλ. Επίσης, ίσως παρουσιάσουν διαταραχές στον ύπνο.
- Παιδιά από 7 έως 10 ετών: Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά μπορεί να νιώθουν θλίψη, φόβο ή να είναι ευερέθιστα. Λανθασμένες πληροφορίες από συνομηλίκους μπορεί να τα επηρεάσουν. Μπορεί να παρουσιάσουν δυσκολίες στην συγκέντρωση.
- Προεφηβική και εφηβική ηλικία: Οι αντιδράσεις τους μπορεί να ποικίλουν από επικίνδυνη οδήγηση, τσακωμούς με γονείς ή αδέλφια και χρήση αλκοόλ ή/και ουσιών, μέχρι απομόνωση και δυσκολία να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους.
Τα ανωτέρω αποτελούν απλώς γενικούς κανόνες. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το κάθε παιδί έχει τον δικό του χαρακτήρα και οι αντιδράσεις του μπορεί να είναι πολύ διαφορετικές.
- Βοηθήστε τα παιδιά σας να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Διορθώστε τυχόν λανθασμένους ή υπερβολικούς φόβους, που μπορεί να έχουν.
- Να είσαστε διαθέσιμοι στα παιδιά σας για συζήτηση σχετικά με τον ιό.
- Διαβεβαιώστε τα ότι είσαστε ασφαλείς και υγιείς (εάν ισχύει) και κάποια στιγμή όλο αυτό θα περάσει.
- Θυμίστε τους ότι είναι δουλειά των γονέων τους να τα κρατήσουν ασφαλή. Παρόλα αυτά θα πρέπει και τα ίδια να τηρούν τους κανόνες προστασίας από τον ιό.
- Τα παιδιά συνήθως εκφράζονται μέσα από τις ζωγραφιές τους ή/και το παιχνίδι τους. Παρατηρήστε τα και συζητήστε μαζί τους θέματα που μπορεί να τα απασχολούν.
- Να θυμάστε ότι τα παιδιά αντιδρούν στο δικό σας άγχος (είτε το εκφράζετε λεκτικά είτε σωματικά). Όταν τα ενημερώνετε προσπαθήστε να μην είστε συναισθηματικά φορτισμένοι.
- Περιορίστε την έκθεσή τους σε ειδήσεις και εικόνες σχετικά με τον ιό.
- Υπενθυμίστε τους ότι πολλές από τις ιστορίες που υπάρχουν στο internet σχετικά με τον ιό, είναι ψευδείς.
- Να είσαστε ειλικρινείς.
- Μην αγνοείτε ή υποβαθμίζετε τους φόβους και τις ανησυχίες των παιδιών. Προτρέψτε τα να σας μιλήσουν ελεύθερα.
- Μοιραστείτε τις πληροφορίες σε γλώσσα αντιληπτή για το παιδί, ανάλογα με την ηλικία του.
- Μοιραστείτε πληροφορίες τις οποίες το παιδί μπορεί να «αντέξει». Μην αναλύετε τον αριθμό των νεκρών, το πώς καταλήγουν, το αν υποφέρουν κατά την νοσηλεία τους στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, κτλ.
- Γίνετε παράδειγμα προς μίμηση για τα παιδιά σας. Τα παιδιά μιμούνται τις συμπεριφορές των γονέων. Ενημερώστε τα για τους κανόνες υγιεινής και ακολουθήστε τους όλοι μαζί.
- Εμπλακείτε σε ευχάριστες δραστηριότητες στο σπίτι μαζί τους.
- Επιτρέψτε τους να σας αγκαλιάσουν και να είναι μαζί σας περισσότερο απ’ ότι συνήθως.
- Διατηρείστε μία καθημερινή ρουτίνα, ώστε να μην νιώθουν αβεβαιότητα.
- Προσπαθήστε να διαχειριστείτε το δικό σας άγχος.
- Μην νιώθετε την ανάγκη να είσαστε τέλειοι. Είναι φυσιολογικό να κάνετε λάθη, να νιώθετε ανησυχία και αβεβαιότητα. Κάνετε ότι καλύτερο μπορείτε για εσάς και την οικογένειά σας. Οι καταστάσεις κρίσης είναι κάτι αφύσικο που μας επηρεάζει όλους.
Ανδρουτσάκος Ιωάννης
Ψυχολόγος, MSc
Πτυχιούχος τμήματος Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών
Μεταπτυχιακό Δίπλωμα, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών
Μεταπτυχιακό Δίπλωμα, Τμήμα Ψυχολογίας Πάντειο Πανεπιστημίου
Υποψήφιος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Πηγές: American Psychiatric Association
American Psychological Association
World Health Organization
Cnn.com
Cdc.gov
Childmind.org
Nasponline.org
Recent Comments