Εάν κάποιος μας ρωτούσε να πούμε με το χέρι στην καρδιά, για πόσο είμαστε διατεθειμένοι να περιμένουμε μέχρι να πραγματοποιηθεί ένας στόχος μας, το πιθανότερο είναι πως θα απαντούσαμε: ούτε μια στιγμή!
Αυτή η ισχυρή επιθυμία για άμεση ικανοποίηση όσων επιδιώκουμε, συχνά μας οδηγεί σε μεγαλεπήβολα σχέδια, τα οποία απαιτούν το ίδιο μεγάλες, άμεσες και δραστικές αλλαγές. Αντίθετα όμως με όσα έχουμε δει σε κινηματογραφικές υπερπαραγωγές και διαβάσει σε λογοτεχνικά βιβλία ή σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων, η επίτευξη των στόχων δεν κατορθώνεται ούτε με ριψοκίνδυνες και θεαματικές κινήσεων, αλλά ούτε και μέσω μιας αναμέτρησης με το χρόνο.
Επειδή οι θορυβώδεις επιτυχίες είναι πιο ορατές από εκείνες που έρχονται σταδιακά, αθόρυβα, με επιμονή και πειθαρχία, βρισκόμαστε συχνά αντιμέτωποι με την “πλάνη του επιζώντος”, όπως την χαρακτηρίζει ο Ρόλφ Ντομπέλλι. Ως εξωτερικοί παρατηρητές – και όχι ως μέλη – ενός συστήματος (καλλιτεχνικού, επιχειρηματικού, αθλητικού) είμαστε θύματα μιας ψευδαίσθησης. Δεν αντιλαμβανόμαστε πόσο μικρή είναι η πιθανότητα μιας ξαφνικής, χωρίς κόπο και πραγματικό προγραμματισμό, επιτυχίας.
Αντίθετα με την ψευδαίσθηση αυτή, σύμφωνα με έρευνες, ο ασφαλέστερος δρόμος για την επίτευξη επαγγελματικών σχεδίων, αλλαγών σε θέματα υγείας ή διατροφής, για τη βελτίωση διαπροσωπικών σχέσεων ή την αλλαγή συνηθειών, ανοίγεται με μικρά βήματα. Αυτά, σε αντίθεση με τις μεγάλες και δραστικές αλλαγές που συχνά επιχειρούμε, δεν θα είναι εξαντλητικά. Προσαρμοσμένα στα μέτρα μας, έχουν περισσότερες πιθανότητες να πραγματοποιηθούν, δίνοντας μας πρώτα ικανοποίηση, αλλά και αυτοπεποίθηση για να συνεχίσουμε.
Σύμφωνα λοιπόν με όλα τα παραπάνω, σημασία δεν έχει τόσο η ταχύτητα με την οποία προχωράμε, όσο το να μη μένουμε στάσιμοι, φροντίζοντας:
- Να καθορίσουμε ένα στόχο, ο οποίος να είναι συγκεκριμένος.
Επίσης, να είναι σημαντικός για εμάς, – ώστε να μην πτοηθούμε από τις οποίες δυσκολίες συναντήσουμε κατά τη διαδρομής προς την επίτευξη του- και συμβατός με όλα τα δεδομένα της ζωή μας.
- Να εξετάσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες εναλλακτικές και να επιλέξουμε αυτές που πραγματικά ταιριάζουν σε εμάς και στον στόχο που θέσαμε.
Αυτές που μας ζητούν να κοπιάσουμε για την επίτευξη του στόχου μας, χωρίς όμως να υπερβαίνουν τις δυνάμεις μας.
- Να κάνουμε άμεσα το πρώτο μικρό βήμα προς το στόχο που καθορίσαμε.
Να παραμερίσουμε συνήθειες, πεποιθήσεις και δικαιολογίες και να αναλάβουμε δράση. Δεν μπορεί να υπάρξει αλλαγή χωρίς αυτή. Η δράση είναι το εκκολαπτήριο μέσα στο οποίο οι επιθυμίες και τα όνειρα θα εξελιχθούν σε συγκεκριμένους και ώριμους στόχους.
- Να προγραμματίσουμε την κάθε μέρα.
Ένα μικρό βήμα τη μέρα έχει περισσότερη δύναμη από όσο μπορούμε να φανταστούμε. Επειδή το κάθε μικρό βήμα, ακολουθεί το προηγούμενο και προηγείται του επόμενου!
- Να επιλέξουμε έξυπνα βήματα.
Βήματα δηλαδή, τα οποία αξιοποιούν όλα τα μέσα και το δυναμικό, που τη συγκεκριμένη στιγμή διαθέτουμε (εμπειρία, δεξιότητες, πληροφορίες, γνωριμίες, πόρους). Συγχρόνως όμως, δεν μας εκθέτουν στον κίνδυνο του να μην μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στο όποιο κόστος μπορεί να συνεπάγεται η αδυναμία επίτευξης του στόχου μας.
- Να αναστοχαστούμε πρίν συνεχίσουμε, πάνω σε όσα μάθαμε από τα πρώτα μικρά βήματα.
Οι συνθήκες και τα δεδομένα γύρω μας δε μένουν σταθερά, αλλά αλλάζουν διαρκώς. Παρακολουθούμε τις αλλαγές, αξιολογούμε, προσαρμοζόμαστε και επανατοποθετούμαστε. Δεν παραλείπουμε να θέτουμε συχνά ερωτήματα, που μας βοηθούν να αξιολογήσουμε την πορεία μας: εξακολουθούν να συμβαδίζουν οι ενέργειες μας με το στόχο που θέσαμε; Υπάρχει κάτι που θα μπορούσαμε να το προσεγγίσουμε διαφορετικά; Έχουμε δεσμευτεί αρκετά σε αυτόν; Αποτελεί ακόμη ο συγκεκριμενος στοχος προτεραιότητα μας;
- Συνεχίστε με το επόμενο μικρό βήμα.
Τα μικρα βήματα, λένε, ειναι αυτά που χαράζουν το μονοπάτι που τελικά οδηγεί στην κορυφή του βουνού.
Επιβραβεύστε τον εαυτό σας, για την απόσταση που έχετε ήδη καλύψει προς την επίτευξη του στόχου σας και συνεχίστε με μικρά, σταθερά βήματα μέχρι το τέλος της διαδρομής.
Ελίνα Παυλάκη
Σύμβουλος επικοινωνίας , Personal & Executive coach , Μέλος του ICF
*Just Start: Take Action, Embrace Uncertainty, Create the Future, Leonard A. Schlesinger (2012), Harvard Business School Publishing Corporation.
*Η τέχνη της καθαρής σκέψης, Ρόλφ Ντομπέλλι: (2013), Εκδόσεις Πατάκη.