Πόσες φορές έχετε βρεθεί στη θέση που ενώ θέλετε να πείτε «ΟΧΙ», τελικά η απάντηση που βγαίνει από τα χείλη σας είναι «ΝΑΙ»; Αν, συνήθως, βιώνετε δυσάρεστα συναισθήματα όταν κάποιος απαντά αρνητικά στα λεγόμενά σας, τότε είναι αναμενόμενο να σας είναι εξίσου δύσκολο να πείτε και εσείς όχι στους άλλους, γιατί πιστεύετε ότι έτσι θα τους δυσαρεστήσετε.
Στην πραγματικότητα, ο τρόπος και η συχνότητα με την οποία ο καθένας χειρίζεται το όχι, υποδεικνύει τις βαθύτερες πεποιθήσεις του σχετικά με την ανάγκη του για αποδοχή, όπως «Πρέπει να ευχαριστώ τους άλλους», «Είναι εγωιστικό να βάζω τον εαυτό μου πάνω από τους άλλους», «Αν δυσαρεστήσω κάποιον, θα με απορρίψει», «Αν αρνηθώ, δεν είμαι καλή κόρη/ φίλη/ συνάδελφος κλπ.». Αν ανήκετε και εσείς σε αυτούς τους ανθρώπους, έχετε αναρωτηθεί ποτέ τη αναλογία ανάμεσα στα ναι προς τον εαυτό σας και στα ναι προς τους άλλους; Αν το κάνετε είναι πιθανό να δείτε ότι ενώ σας είναι δύσκολο να πείτε όχι στους άλλους, την ίδια στιγμή το λέτε, με ευκολία, στον εαυτό σας και τις ανάγκες του. Ερευνητικά, έχει φανεί ότι η δυσκολία των ανθρώπων να πουν όχι, σε βάθος χρόνου επιβαρύνει την ψυχική τους υγεία, καθώς συνδέεται με χαμηλή αυτοπεποίθηση, αρνητικά συναισθήματα , άγχος και κατάθλιψη.
Μήπως, λοιπόν, έχει έρθει η στιγμή να δείτε το όχι και από τη θετική του πλευρά; Γιατί όσο περίεργο και αν ακούγεται, αυτή η αρνητικά χρωματισμένη λέξη στην ουσία αποτελεί το μέσο επίλυσης της εσωτερικής σας σύγκρουσης ανάμεσα στην επιθυμία σας να σας αποδέχονται και της ανάγκης σας να διεκδικείτε τα θέλω σας. Κάθε φορά που λέτε ναι για να σας αγκαλιάσουν οι άλλοι, είναι σημαντικό να σκεφτείτε ότι λέγοντας όχι, αγκαλιάζετε οι ίδιοι τον εαυτό σας. Ουσιαστικά το δίλλημα «Να δεχτώ ή να αρνηθώ» σε μια δεύτερη ανάγνωση εμπεριέχει τις εξής δυο προοπτικές: «Να δείξω ένα ευχάριστο άτομο για τους άλλους ή την αληθινή μου προσωπικότητα;» Η στιγμή που λέμε όχι αφορά μια συγκριμένη κατάσταση σε μια συγκεκριμένη στιγμή και είναι αποτέλεσμα αυτογνωσίας. Μια παραδοχή ότι ξέρω τον εαυτό και τις επιθυμίες μου και με εμπιστεύομαι!
Αδιαμφισβήτητα, το να πείτε όχι δεν είναι μια εύκολη αποστολή. Για να είστε σε θέση να την φέρετε εις πέρας με επιτυχία, χρειάζεται χρόνος, προσπάθεια και υποστήριξη. Χρειάζεται, να γνωρίσετε ξανά τον εαυτό σας, να ενισχύσετε τη δυναμική σας και να εξασκηθείτε στις δεξιότητες θετικής επικοινωνίας. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι το να λέτε όχι σημαίνει ότι θέτετε όρια και αυτό δεν είναι μια πράξη εγωιστική. Είναι ένδειξη ότι αγαπάτε τον εαυτό σας και τον φροντίζετε.
Ευτυχία Ψύλλου
Ψυχολόγος
Ειδίκευση στη Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική θεραπεία
Ειδικευόμενη στη Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεία των Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής
Πηγές
Γαλανάκης, Μ. & Σταλίκας, Α. (2017). Ευτυχία Τώρα! Η δύναμη των θετικών συναισθημάτων. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική