Το «εσωτερικό παιδί»

By October 16, 2020Uncategorized

“Κάθε άνθρωπος χρειάζεται έναν τόπο, όπου αισθάνεται ασφαλής και καλοδεχούμενος. Κάθε άνθρωπος επιθυμεί έναν τόπο, όπου μπορεί να χαλαρώσει και να είναι ο εαυτός του.”

Στην ιδανική περίπτωση το μέρος αυτό υπήρξε το πατρικό μας σπίτι. Αν έχουμε αισθανθεί ότι οι γονείς μας μας αγάπησαν και μας αποδέχτηκαν ως παιδιά, τότε είχαμε ένα ζεστό σπιτικό. Κι αυτό το θετικό «συναίσθημα» που έχουμε μέσα μας από την παιδική ηλικία μάς συντροφεύει στη ζωή:αισθανόμαστε ασφαλείς στον κόσμο και στη ζωή μας. Έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και στους άλλους ανθρώπους.

Όχι λίγοι άνθρωποι συνδέουν όμως την παιδική τους ηλικία με κατά βάση αρνητικές εμπειρίες, κάποιοι ίσως και με τραυματικές.Κάποιοι άνθρωποι είχαν μία δυστυχισμένη παιδική ηλικία, αλλά έχουν απωθήσει αυτές τις αναμνήσεις. Δεν μπορούν καθόλου να τις θυμηθούν. Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι η παιδική τους ηλικία ήταν «φυσιολογική» ή «ευτυχισμένη», κάτι που αποδεικνύεται «αυταπάτη», αν εξεταστεί πιο προσεκτικά.

Ακόμα όμως και σ’αυτές τις περιπτώσεις όπου τα άτομα προσπαθούν να απωθήσουν και να «μειώσουν» τις αρνητικές αυτές εμπειρίες, αποδεικνύεται ότι δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τον εαυτό τους και τους άλλους. Υπάρχουν προβλήματα αυτοεκτίμησης, αμφιβολίες για το αν ο απέναντί τους τούς συμπαθεί, δεν τους αρέσει ο εαυτός τους, έχουν πολλές ανασφάλειες και προβλήματα στις σχέσεις τους.

Δεν μπόρεσαν να αναπτύξουν το αίσθημα της εμπιστοσύνης στην παιδική τους ηλικία και ψάχνουν αυτό το αίσθημα ασφάλειας και προστασίας, που τους έλειψε, στις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους. Και συνεχώς απογοητεύονται γιατί οι άλλοι -στην καλύτερη περίπτωση- μόνο σποραδικά θα μπορέσουν να τους δώσουν αυτό το συναίσθημα. Δεν συνειδητοποιούν ότι πέφτουν σε μία παγίδα: Αν δεν υπάρχει αυτό το «συναίσθημα» μέσα μας, δεν μπορούμε να το βρούμε στον έξω κόσμο.

Αυτές οι επιρροές από την παιδική ηλικία αναφέρονται από μερικούς ψυχολόγους ως το «εσωτερικό παιδί». Το εσωτερικό παιδί είναι, λοιπόν, το σύνολο όλων αυτών των παιδικών επιρροών, καλών και κακών, που ζήσαμε μέσω των γονιών μας και άλλων σημαντικών ατόμων της παιδικής ηλικίας. Τις περισσότερες από αυτές τις εμπειρίες δεν τις θυμόμαστε συνειδητά. Το εσωτερικό μας παιδί είναι στο μεγαλύτερο βαθμό του ασυνείδητο.

Πάνω από όλα, οι αρνητικές επιρροές δημιουργούν προβλήματα στην ενήλικη ζωή. Το παιδί μέσα μας κάνει ό,τι μπορεί για να αποφύγει να ξαναζήσει τις απογοητεύσεις που έζησε παλιά. Και παράλληλα καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του για ασφάλεια και αναγνώριση, που δεν ικανοποιήθηκαν σην παιδική ηλικία.

Ενώ λοιπόν σε συνειδητό επίπεδο είμαστε ανεξάρτητοι ενήλικες που καθορίζουμε τη ζωή μας, σε ασυνείδητο επίπεδο το «εσωτερικό μας παιδί» επηρεάζει την αντίληψη, την σκέψη, τα συναισθήματα και τις πράξεις μας. Και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι η λογική μας.

Ένα παράδειγμα: Ο Μιχάλης δε συνειδητοποιεί ότι είναι το «εσωτερικό του παιδί» που αισθάνεται έλλειψη σεβασμού και εξοργίζεται, όταν η γυναίκα του ξεχνάει να αγοράσει από το σουπερ-μάρκετ το αγαπημένο του λουκάνικο. Δε γνωρίζει ότι ο λόγος για τον έντονο θυμό που αισθάνεται δεν είναι η γυναίκα του ή το λουκάνικο που ξεχάστηκε, αλλά μία «πληγή» από το παρελθόν: η μητέρα του δε λάμβανε ποτέ σοβαρά υπ΄όψιν τις επιθυμίες του ως παιδί.

Ο καβγάς για το λουκάνικο δεν είναι και ο μοναδικός καβγάς τέτοιου τύπου στη σχέση του Μιχάλη με τη γυναίκα του. Ο Μιχάλης και η γυναίκα του μαλώνουν συχνά με ασήμαντες αφορμές, χωρίς να γνωρίζουν ότι αυτοί οι καβγάδες οφείλονται στα «εσωτερικά τους παιδιά». Γιατί και η γυναίκα του Μιχάλη αντιδρά πολύ έντονα στην κριτική και στις εκρήξεις του Μιχάλη -στην παιδική της ηλικία οι γονείς της την επέπλητταν πολύ συχνά, κάτι που την έκανε να αισθάνεται ανάξια και «μικρή».

Το «εσωτερικό παιδί» δεν ευθύνεται μόνο για εντάσεις στις σχέσεις, όπως στο παραπάνω παράδειγμα, αλλά και για πολλές άλλες δυσκολίες της ενήλικης ζωής. Αν αναγνωρίσουμε «το εσωτερικό μας παιδί» και συμφιλιωθούμε μαζί του, τότε μπορούμε να κατανοήσουμε τις «πληγές» του, να τις αποδεχτούμε και σε κάποιο βαθμό να τις γιατρέψουμε.

Έτσι μπορεί να ενισχυθεί η αυτοεκτίμησή μας, να έχουμε αρμονικότερες και ευτυχισμένες σχέσεις με τους άλλους και καλύτερη ποιότητα ζωής. Η δουλειά με το «εσωτερικό μας παιδί» είναι κάτι που συμβαίνει μέσα στο ασφαλές πλαίσιο που παρέχει η ψυχοθεραπεία.

*Βασισμένο στο βιβλίο “Das innere Kind muss Heimat finden“ της Stefanie Stahl

Γεωργία Μαριακάκη, ΜSc

Κλινική Ψυχολόγος

Ειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία

 

 

Leave a Reply