Θα ήταν ίσως περιττό να αναφερθεί κανείς εκ νέου στις πρωτόγνωρες συνθήκες που
όλοι ζήσαμε. Συνθήκες που, αν και κοινές για τους περισσότερους, με διαφορετικό,
όμως, νόημα για τον καθένα. Συνθήκες που ενώνονταν στη δυναμική προσπάθεια με
τον ίδιο στόχο, που δεν ήταν άλλος, από το κοινό καλό.
Καθένας από μας βρέθηκε αντιμέτωπος με αλλαγές σε πολλαπλά επίπεδα
(προσωπικά, επαγγελματικά, οικογενειακά) τις οποίες κλήθηκε να διαχειριστεί
ισορροπώντας ανάμεσα σε επιλογές, ισορροπώντας ανάμεσα σε διλήμματα,
ισορροπώντας ανάμεσα στη λογική και το συναίσθημα, καταστάσεις που φάνηκε να
τις χωρίζει… ένας covid 19!
Η ιστορία έχει επανειλημμένα δείξει το σκληρό πρόσωπο της επιλογής∙ μιας
εκάστοτε επιλογής που ακουμπά παράτολμα πτυχές του κάθε ατόμου εκθέτοντας
λειτουργικές και ευαίσθητες πλευρές του.
Λογική … Συναίσθημα∙ ένα από τα πιο ζωτικά ‘ζευγάρια’ για την ολιστική
ανάπτυξη του ανθρώπου βρέθηκε να διαταράσσει περισσότερο από ποτέ την
εσωτερική αλλά και κοινωνική του ισορροπία, να αντιστρατεύεται -ακόμη και να
ποινικοποιεί- το ένα το άλλο και καθένας από μας να φέρει το βάρος της ατομικής
ευθύνης στις πλάτες του, περισσότερο από ποτέ!
Βρεθήκαμε σε λογικά και συναισθηματικά διλήμματα για να κάνουμε το χρέος μας
ως υπεύθυνοι πολίτες. (Άραγε χρειαζόταν ένας covid για να μάθουμε να πλένουμε τα
χέρια μας; Άραγε χρειαζόταν ένας covid για να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο με
τα αγαπημένα μας πρόσωπα;). Μπορεί… Εξάλλου, πόλεμος πατήρ πάντων!
Είναι αλήθεια…. Βρεθήκαμε μακριά από αγαπημένα πρόσωπα σε σημαντικές στιγμές
της ελληνικής κουλτούρας, των ηθών και των εθίμων του τόπου μας. Βρεθήκαμε
μακριά από την αναγέννηση της φύσης και την πρώτη ανοιξιάτικη μυρωδιά του
λουλουδιών. Βρεθήκαμε μακριά από το χαμόγελο της νέας ζωής που ήρθε στα σπίτια
φίλων και συγγενών. Βρεθήκαμε μακριά από την εκδήλωση του γεμάτου κατανόησης
βλέμματος αποχαιρετώντας τους σημαντικούς μας ανθρώπους. Βρεθήκαμε μακριά
από την υλοποίηση των ονείρων μας για το χρωματιστό αύριο που καθένας από μας
σχεδίαζε… Έτσι πρόσταζε η λογική. Έτσι πρόσταζε η ατομική ευθύνη.
Είναι αλήθεια… Βρεθήκαμε κοντά στα άτομα που συμβιώνουμε κάτω από την ίδια
στέγη, όταν οι ώρες μαζί τους φαίνονταν ατελείωτες. Βρεθήκαμε κοντά στις ανάγκες
του εσώτερου εαυτού μας, όταν ξεκλέψαμε λίγο χρόνο από τον ήχο του ξυπνητηριού.
Βρεθήκαμε κοντά στους παιδικούς μας εαυτούς, όταν ξεσκονίσαμε τις σέλες των
ποδηλάτων που για χρόνια απαξιώναμε να κοιτάξουμε «… γιατί αυτά δεν ήταν πια
για μας..». Βρεθήκαμε κοντά με τον γείτονα όταν φωνάζαμε από τα μπαλκόνια
χρόνια πολλά με τα κεριά αναμμένα. Βρεθήκαμε κοντά στη σιωπή της φύσης αφήνοντας τα ζώα να φτάσουν στην πόρτα μας. Βρεθήκαμε κοντά στις σκέψεις που
φοβόμασταν να κάνουμε όταν (τάχα) δεν είχαμε χρόνο. Βρεθήκαμε κοντά στη
συνειδητοποίηση του μη δεδομένου όταν άλλοι ξαφνικά αποφάσισαν για μας.
Βρεθήκαμε κοντά στην απόκτηση θάρρους να εκφράζουμε πιο συχνά το σ’ αγαπώ
μας χωρίς εγωισμούς και προσωπικές αναστολές. Βρεθήκαμε κοντά στο βαθύτερο
νόημα της ζωής… Βρεθήκαμε κοντά σε μας! Έτσι πρόσταζε το συναίσθημα! Έτσι
πρόσταζε η ατομική ευθύνη.
Ποιος είπε όμως ότι το ένα κινείται χωρίς το άλλο; Ποιος είπε ότι το συναίσθημα δεν
επηρεάζεται από τη λογική και η λογική δεν επηρεάζεται από το συναίσθημα; Ποιος
είπε ότι το ένα αποκλείει πάντα το άλλο; Ποιος είπε ότι η ισορροπία ανάμεσά τους
δεν είναι αποτέλεσμα της απαραίτητης ύπαρξης και των δύο…; Ποιος είπε ότι θα
ακουμπούσαμε τόσο πολύ στο συναίσθημα αν η λογική πρόσταζε να αψηφήσουμε τις
επιστημονικές απόψεις των ειδικών..; Ποιος είπε, τελικά, ότι το αίσθημα της ατομικής
ευθύνης δεν ήταν το κοινό αποτέλεσμα των υποτιθέμενων αντίπαλων μερών του
ζωτικού μας ζεύγους;
Μπορεί να κλειστήκαμε στα σπίτια μας… να κλειστήκαμε στους εαυτούς μας… να
κλειστήκαμε στις σκέψεις και τα συναισθήματά μας… να κλείσαμε τα όνειρα της
άνοιξης στα φτερά μιας μαύρης πεταλούδας, αλλά ανοίξαμε την πόρτα της ψυχής
μας, ανοίξαμε το βλέμμα μας κοιτάζοντας και όχι ατενίζοντας, ανοίξαμε τον νου μας
διευρύνοντας τις ‘‘κεκλεισμένων των θυρών’’ επιλογές μας, ανοίξαμε τις αυριανές
μας επιθυμίες και ας είναι, ίσως, ακουμπισμένες σε μια μικρή φτερωτή ύπαρξη που
ζει μόνο για μία μέρα! Γιατί τελικά… η λογική του αύριο, όχι μόνο δεν εμποδίζει
το συναίσθημα του τώρα, αλλά χρωματίζει αυτό που λέγεται ζωή!
Κατερίνα Λεβάκη
Ψυχολόγος
Ειδίκευση στη Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική Θεραπεία
Διδάκτωρ Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης