Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προσπαθεί να ενημερώσει για τα μέσα προστασίας το γρηγορότερο δυνατό, καθώς τα κρούσματα από τον νέο κορονοϊό (Covid-19) πολλαπλασιάζονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι χώρες που πλήττονται καλούνται να διαχειριστούν άμεσα αυτή την παγκόσμια κρίση σε υγειονομικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Καθώς η πρόληψη ως γνωστόν είναι το ήμισυ της θεραπείας, πάρθηκε η απόφαση περί περιοριστικών μέτρων και στη χώρα μας.
Για τους περισσότερους από εμάς η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα αλλα και σε ολόκληρο το κόσμο αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας, δεν είναι λίγοι αυτοί που νιώθουν οτι όλο αυτό δε γίνεται στη πραγματικότητα αλλά είναι το προιόν χολιγουντιανής ταινίας. Συναντάμε ανθρώπους και των δυο άκρων, από τη μια είναι αυτοί που «υποτιμούν» το κίνδυνο συμπεριφερόμενοι σαν να μην υπάρχει ή σαν να είναι όλα μια υπερβολή και από την άλλη αυτοί που «υπερτιμούν» τον κίνδυνο, γεμίζοντας το καρότσι τους με αντσυπτικά και βλέποντας ολημερίς και οληνυχτίς ειδήσεις που αφορούν την εξέλιξη της νόσου.
Όπως κάθε κρίση στη ζωή μας , έτσι και αυτή ενεργοποιεί μέσα μας κάποια ψυχολογικά στάδια προκειμένου να την αντιμετωπίσουμε. Στην αρχή, άρνηση και σοκ καθώς το σύσημα μας δεν είναι ακόμη έτοιμο να διαχειρστεί αυτό που έρχεται, στη συνέχεια με θυμό με τη κατάσταση ή με άλλους που σχετίζονται με αυτή , μετά διαπραγμάτευση όπου εδώ κάνουμε οτι περνά από το χέρι μας προκειμένου να αποφύγουμε το αντικείμενο του φόβου μας είτε πρακτικά με το να προφυλασόμαστε είτε νοερά με έκληση στις θείες δυνάμεις του τύπου «κάνε θεέ μου να βγω αλλώβητος από αυτό και εγώ σου υπόσχομαι οτι…». Παράλληλα με τα παραπάνω στάδια ή εν συνεχεία, ακολουθεί η στενοχώρια και ο φόβος για αυτό που συμβαίνει ή αυτό που «θα» συμβεί πλάθοντας αρνητικά μελλοντικά σενάρια στο μυαλό μας.
Εδώ είναι πολυ σημαντικό να «φιλτράρουμε» τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από τα μέσα αλλά και γενικότερα από τον έξω κόσμο, να τσεκάρουμε το βαθμό ρεαλιστικότητας αυτών των σκέψεων, να μειώσουμε επαφές με ανθρώπους «καταστροφολόγους», να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας οτι δεν έχει νόημα να προσπαθούμε να προβλέψουμε το μέλλον αλλά να εστιάζουμε στο παρόν μας, το μόνο που ξέρουμε, να μοιραζόμαστε τις σκέψεις μας και τα συναισθήματά μας με τους ανθρώπους μας, να βλέπουμε ειδήσεις με μέτρο και κυρίως να εστιάζουμε περισσότερο σε αυτά που εξακολουθούμε να μπορούμε να κάνουμε και όχι σε αυτά που δε μπορούμε. Το θετικό σε αυτή τη κρίση όπως και σε κάθε κρίση είναι οτι μας δίνεται η δυνατότητα να καταστρέψουμε και να φτιάξουμε από την αρχή. Μια κατάσταση παρόμοια με το φοίνικα που αναγεννιέται από τις στάχτες του. Μας δίνεται η δυνατότητα να ασχοληθούμε με τα «υπαρξιακά» μας ζητήματα, τι έχει ουσιαστικά σημασία τι όχι, τι θέλουμε να κρατήσουμε, τι να αφήσουμε και πως θέλουμε να ζούμε τη ζωή μας από εδώ και πέρα. Επίσης μας δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε τις εν γενή μας ικανότητες, να βρούμε νέους τρόπους επικοινωνίας, διασκέδασης και δημιουργικότητας. Καλλιεργώντας τα παραπάνω θα νιώσουμε και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό μας κάτι το οποίο θα μας εξοπλίσει με μεγαλύτερη ψυχική ανθεκτικότητα για τη παρούσα κρίση αλλά και για οτιδήποτε άλλο προκύψει στο μέλλον στη ζωή μας .
Αφου λοιπόν περάσουμε και διαχειριστούμε επαρκώς τα παραπάνω στάδια θα φτάσουμε και στο τελικό στάδιο της αποδοχής αυτής της νέας κατάστασης, της νέας κρίσης, έχοντας αποκτήσει τη ψυχική ανθεκτικότητα που χρειάζεται για να «αντέξουμε» αυτό που συμβαίνει και να συνεχίσουμε όσο ποιο λειτουργικά γίνεται, πάντα δεδομένου των συνθηκών, τη ζωή μας.
Σε περίπτωση που νιώθετε οτι έχετε δώσει χρόνο στον εαυτό σας να διαχειριστεί ψυχικά τη νέα αυτή κρίση, τον κορονοϊό αλλά εξακολουθείτε να δυσκολεύστε, μπορείτε να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Η τεχνολογία επιτρέπει τις διαδικτυακές συνεδρίες που είναι όσο πιο κοντά γίνεται με τις διαπροσωπικές. Ας μη ξεχνάμε οτι στη φύση του ανθρώπου δεν είναι μόνο η τάση αρνητικών σεναρίων όπως αναφέραμε παραπάνω αλλά και η εξέλιξη. Ο άνθρωπος ελίσσεται και αναπροσαρμόζεται στα εκάστοτε δεδομένα, το μόνο που χρειάζεται γι’αυτό είναι χρόνος.
Ουρανία Ζερικιώτη, ΜSc
Ψυχολόγος της Υγείας
Ειδίκευση στη Γνωσιακή– Συμπεριφοριστική Θεραπεία και Κλινική Βιοθυμική Ψυχοθεραπεία