Οι άνθρωποι συχνά δυσκολευόμαστε να μιλάμε για συναισθήματα.
Οι περισσότεροι ως παιδιά, είχαμε καλή πρόσβαση στα συναισθήματά μας. Στην πορεία της ζωής μάθαμε από τους ενήλικες /την κοινωνία ότι δεν «επιτρέπεται» ή ότι δεν είναι καλό να εκφράζουμε πάντα τα συναισθήματά μας. Χάσαμε δηλαδή με την πάροδο των χρόνων τον αυθορμητισμό που είχαμε ως παιδιά στην έκφρασή τους.
’Ετσι σήμερα, ως ενήλικες, έχουμε την τάση να απωθούμε τα δυσάρεστα συναισθήματα (όπως είναι ο φόβος, η θλίψη, ο θυμός,η ενοχή, η ντροπή κ.α.) Κι αυτό εν μέρει γιατί φοβόμαστε ότι θα θεωρηθούμε αδύναμοι, υστερικοί, υπερβολικοί κτλ. Ή μπορεί να φοβόμαστε ότι θα καταρρεύσουμε και ότι δε θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας. Σε κάποιους ανθρώπους οι φόβοι αυτοί είναι τόσο έντονοι και η αποφυγή των δυσάρεστων συναισθημάτων τόσο συχνή,ώστε αυτό καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την προσωπικότητά τους ( με πολλές αρνητικές συνέπειες στην υγεία , στις σχέσεις και στη ζωή γενικότερα).
Κι αυτό γιατί τα συναισθήματα δεν εξαφανίζονται έτσι απλά και η απώθησή τους κοστίζει πολλή ενέργεια. Είναι σαν να σπρώχνουμε μια μπάλα προς τα κάτω μέσα στο νερό. Η μπάλα έχει την τάση να ανεβαίνει συνεχώς προς την επιφάνεια.
Αυτή την ενέργεια τελικά τη στερούμαστε από άλλους τομείς της ζωής μας και έτσι δεν ευχαριστιόμαστε τη ζωή μας στο έπακρο. Επίσης μακροπρόθεσμα τα καταπιεσμένα συναισθήματα επηρεάζουν αρνητικά την υγεία μας. Το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενεί και γινόμαστε ευάλωτοι σε ιούς και ασθένειες.
Ακόμα και αν μας είναι δύσκολο, η μοναδική λύση βρίσκεται στη βίωση των συναισθημάτων. Η ενέργεια που καταναλώνεται διαφορετικά στην απώθηση ενός συναισθήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επεξεργασία του συναισθήματος. Έτσι απελευθερώνεται ενέργεια η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλους τομείς της ζωής μας. Αυτό έχει σαν συνέπεια ότι τα θετικά συναισθήματα αποκτούν περισσότερο χώρο. Αν αποδεχτούμε ότι τα δύσκολα συναισθήματα ανήκουν στη ζωή, τότε μπορούμε να χαρούμε περισσότερο και τα θετικά συναισθήματα.
Όποιος αισθάνεται ότι έχει δυσκολία σε αυτό τον τομέα και βλέπει την υγεία του να επηρεάζεται αρνητικά από αυτό, δε θα πρέπει να διστάσει να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να μας βοηθήσει σημαντικά να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με τα συναισθήματά μας και να μάθουμε να τα διαχειριζόμαστε καλύτερα βελτιώνοντας την υγεία μας και αποκτώντας καλύτερη ποιότητα ζωής.
Γεωργία Μαριακάκη, ΜSc
Κλινική Ψυχολόγος
Ειδίκευση στη Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική Θεραπεία